« Deze missie heeft mijn leven veranderd», zegt Michel, vrijwillig agent bij de Civiele Bescherming van Crisnée enthousiast. « Allereerst omdat we bijgedragen hebben aan de strijd tegen een vreselijke ziekte. Onze knowhow heeft indruk gemaakt op de autoriteiten. Ten tweede omdat het om een groot menselijk avontuur gaat. We zijn dan wel technische specialisten, maar we zijn vooral reddingswerkers, dus staan menselijkheid en teamgeest centraal tijdens ons werk.»

Voor Jean-Luc Gala, dokter-directeur van het Center for Applied Molecular Technologies (CTMA, UCL), kolonel en leider van de missie in Guinee, was de bijdrage van de Civiele Bescherming aan het laboratorium B-LiFE een bepalende factor voor het succes van deze missie. « Gedurende de drie maanden van de missie in N’Zérékoré hebben deze experts de aspecten verbonden aan de bioveiligheid van het laboratorium en van de perimeter waarin het Belgisch team werkte, professioneel verzekerd. Dit impliceerde onder meer de tenlasteneming, de verwijdering en de vernietiging van gevaarlijk biologisch afval dat dagelijks geproduceerd werd door het laboratorium, alsook de decontaminatie van het materieel en de uitrustingen die gebruikt werden in het kader van deze risicovolle missie. Hun werk maakte het mogelijk dat het team zich kon concentreren op de laboratoriumanalyses en kon werken in een omgeving waar het risico op een toevallige besmetting met het Ebolavirus permanent onder controle was. »

Om het sterftecijfer inzake het virus, dat in 1976 ontdekt werd door de Belgische dokter Peter Piot, te verlagen, werken grote laboratoria aan vaccins en veelbelovende experimentele behandelingen. Het B-LiFE team (Biological Light Fieldable Laboratory for Emergencies) meldde recent de publicatie in twee prestigieuze Amerikaanse tijdschriften* van de resultaten van de studie waaraan ze actief hebben meegewerkt over het genezend effect van het Japanse middel tegen virussen favipiravir. Jean-Luc Gala: « Dit medicament werd getest op patiënten in Guinee. Het werk van het Belgische team was dus essentieel om deze klinische studie tot een goed einde te brengen. Het Ebolabehandelingscentrum van N’Zérékoré werd immers rechtstreeks ondersteund door ons labo. Ons werk bestond erin om de bloedstalen en diverse biologische vloeistoffen (urine, moedermelk) zeer snel te analyseren om onmiddellijk de aanwezigheid van het virus te detecteren bij de verdachte zieken en om het CTE toe te laten om hen onmiddellijk favipiravir toe te dienen. Het is dit uitzonderlijke werk dat bijgedragen heeft tot de verzameling van de resultaten voor deze publicaties. » Een extra bewijs van de kwaliteit van de teams die in Guinee geïntervenieerd hebben en die hier het op het terrein geleverde werk voortzetten.

Sinds de epidemie eind 2013 opdook, maakte ze meer dan 11 300 doden, waarvan meer dan 99 % in Guinee, Sierra Leone en Liberia. De WGO waarschuwt vandaag tegen het “permanente risico op nieuwe opflakkeringen in 2016 omwille van de hardnekkigheid van het virus onder de overlevenden” en wil vermijden dat de ziekte opnieuw de kop op steekt. Waakzaamheid blijft geboden. « We blijven in contact met onze Guineese collega’s die ons « de ridders van de overwinning » noemen omdat we Ebola overwonnen hebben in N’Zérékoré. Sinds ons vertrek werd geen enkel nieuw geval meer ontdekt in de regio. »

Het advies van Michel voor de leden van de hulpdiensten die interesse tonen voor internationale missies? « Zich goed opleiden, praten met hun familie, zich aanpassen aan de verschillen en de humanitaire beginselen naleven (menselijkheid, neutraliteit, onpartijdigheid en operationele onafhankelijkheid) ». Toen hem gevraagd werd of hij klaar staat om opnieuw te vertrekken, was zijn antwoord: « ja, en ik denk dat je hetzelfde antwoord zult krijgen van alle agenten van de Civiele Bescherming die aan deze missie deelgenomen hebben ».

*Experimental treatment of with favipiravir for Ebola virus disease (the JIKI Trial): A historically-controlled, single arm proof-of-concept trial in Guinea. PLOS MEDICINE
*A 6-year old child with severe Ebola virus disease: laboratory-guided clinical care and treatment with an experimental therapy in an Ebola treatment center in Guinea. PLOS NEGLECTED TROPICAL DISEASE